ระบบ AS/RS

ระบบจัดการและเรียกคืนวัสดุอัตโนมัติ AS/RS

เทคโนโลยีคลังสินค้าอัตโนมัติ AS/RS

คลังสินค้าอัตโนมัติ หรือ Automated Storage/Retrieval System (AS/RS) เทคโนโลยีประเภทนี้มักใช้ในขนย้ายวัสดุ โดยการนำไปจัดเก็บ (store) และนำวัสดุออก (retrieve) แบบอัตโนมัติจากที่จัดเก็บ (storage rack) โดยมีตำแหน่ง/บริเวณที่เครื่อง AS/RS มารับวัสดุไปจัดเก็บ (pickup station) และจุดวัสดุจากที่จัดเก็บไปส่งเมื่อวัสดุนั้นถูกเรียกใช้ (deposit station) อย่างชัดเจน

อุปกรณ์แบบ AS/RS เหมาะกับงานที่ต้องการการจัดเก็บและเรียกใช้วัสดุ หลากหลายแบบ ในที่จัดเก็บ Storage Rack หนาแน่นมากๆ

การเลือกใช้อุปกรณ์แบบ AS/RS ขึ้นอยู่กับความหนาแน่นของพื้นที่จัดเก็บ ความถี่ในการจัดเก็บและเรียกใช้วัสดุ โดยจะมีทั้งแบบ

▪️ใช้ AS/RS เครื่องเดียวต่อกับการจัดเก็บ 1 ช่องทาง (aisle)

▪️ใช้ AS/RS เครื่องเดียวต่อกับการจัดเก็บหลายช่องทาง

▪️ใช้ AS/RS หลายเครื่องในการจัดเก็บ 1 ช่องทาง

ปัจจัยที่มีผลต่อความสามารถในการจัดเก็บและเรียกใช้ของอุปกรณ์แบบ AS/RS จะพิจารณาจากโครงสร้างของที่จัดเก็บ (Storage Rack) ความเร็วในการเคลื่อนของอุปกรณ์ AS/RS ทั้งในแนวดิ่งและแนวราบ

ระบบ AS/RS แบ่งออกเป็นแบบต่าง ๆ ดังนี้

- Unit Load AS/RS

- Miniload AS/RS

- Man-on-Board AS/RS หรือ Manaboard AS/RS

- Automated Item Retrieval System

- Deep-Lane AS/RS

องค์ประกอบพื้นฐานของระบบ AS/RS

1. โครงสร้างที่เก็บวัสดุ (Storage Structure)

2. เครื่อง S/R (Storage/Retrieval Machine)

3. หน่วยของการเก็บวัสดุ (Storage Module)

4. สถานีหยิบและฝากวัสดุ (Pickup and Deposit Station)

อุปกรณ์พิเศษของระบบ AS/RS

1. รถเคลื่อนย้ายช่องทางขนส่งวัสดุ (Aisle Transfer Car)

2. อุปกรณ์ตรวจสอบถังบรรจุวัสดุว่างเปล่า/เต็ม

3. สถานีวัดขนาดโหลด (Sizing Station)

4. สถานีบ่งชี้โหลด (Load Identification Station)

การประยุกต์ใช้ระบบ AS/RS

การแยกใช้งานของระบบ AS/RS ออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ คือ

1. จัดเก็บและเรียกคืน Unit Load

2. หยิบวัสดุตามสั่ง (Order picking)

3. ระบบจัดเก็บวัสดุระหว่างกระบวนการ

การจัดเก็บวัสดุระหว่างกระบวนการ

1. ใช้เก็บชุดของชิ้นงานประกอบ

2. สนับสนุนการผลิตแบบ JIT

3. ใช้เป็นบัฟเฟอร์สำหรับจัดเก็บวัสดุ

4. สามารถใช้งานร่วมกันกับระบบบ่งชี้ชิ้นงานแบบอัตโนมัติ

5. ทำให้เกิดการควบคุมและการติดตามวัสดุอย่างมีประสิทธิภาพ

6. สนับสนุนการทำให้เกิดการทำงานแบบอัตโนมัติทั้งโรงงาน

ข้อดีของเทคโนโลยี AS/RS

1. ลดพื้นที่ในการจัดเก็บสินค้า

2. ลดพื้นที่ในการขนถ่ายสินค้า

3. เพิ่มปริมาณการจัดเก็บสินค้า

4. เพิ่มประสิทธิภาพในการเบิกจ่ายสินค้าทำงานรวดเร็ว แม่นยำ

5. บริหารทรัพยากรบุคคล

6. ประหยัดพลังงานไฟฟ้า และมีความปลอดภัยในการทำงาน

ข้อเสียของเทคโนโลยี AS/RS

1. ใช้งบลงทุนและงบดำเนินการสูง

2. ต้องใช้บุคลากรผู้เชี่ยชาญเฉพาะในการควบคุม และปฏิบัติงาน

3. ต้องใช้ข้อมูลด้านคลังสินค้าเป็นจำนวนมากในการป้อนเข้าระบบ

4. รูปแบบการจัดเก็บควรมีลักษณะ (Dimension) ของสินค้าเหมือนๆกัน

บริษัทที่ประยุกต์ใช้ ASRS ในประเทศไทย เช่น

บริษัททรัพย์ศรีไทย ใช้เพื่อเก็บเอกสารต่าง ๆ

บริษัทเอสซีจีโลจิสติกส์ ใช้เพื่อเก็บและจ่ายสินค้าต่างๆ

ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ใช้เพื่อเก็บสินค้าสนามบิน

สรุป

    โรงงานอุตสหกรรมขนาดใหญ่ มีความจำเป็นที่ต้องนำระบบการจัดเก็บและเรียกคืนวัสดุอัตโนมัติเข้ามาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานและ มีคว่ทคล่องตัวสูงในการเรียกสินค้าเพื่อรวดเร็วในการจัดส่งให้ลูกค้าได้อย่างทันเวลา และสามารถลดต้นทุนทางด้านบุคลากรได้เป็นอย่างดี แต่อาจจะมีค่าใช้จ่ายสูงในการติดตั้งครั้งแรก และการดูแลรักษา